Akvaryum ve Deniz Ürünleri İşletmelerinde Ozon

Ozon gazı balık yetiştiriciliğinde su kalitesini yükselten, hızlı büyüme ve gelişme sağlayan, mortalite oranını düşüren, balıklar için zararlı organik maddeleri yok eden, suyun dezenfeksiyonunu ve oksijen bakımından zenginleşmesini sağlayan son derece güvenilir bir gazdır.

Ozon uygulaması sudaki total organik karbon (Total Organic Carbon, TOC) oranını %15"lere kadar çekebilmekte, sudaki nitrit düzeyi ile suyun bulanıklılığını azaltmakta ve sudaki katı maddelerin oksidasyonunu sağlayarak uzaklaştırmaktadır.

Artan ozon dozuna bağlı olarak sudaki kimyasal oksijen tüketimi (Chemical Oxygen Demand, COD) ile total organik karbon (Total Organic Carbon, TOC) oranları ve renk değişimi (berraklık) oranları;

Ozon miktarı	0,1 g/l	0,5 g/l	1,5 g/l	3 g/l
COD (%)	0,5	2,0	12	48
TOC (%)	-18	-12,5	-18	-10
Renk değişimi (berraklık) (%)	36	61	78	87

Balık yetiştiriciliğinde uygulanacak ozon dozu, ortamdaki balık sayısı, balık büyüklüğü, suyun miktarı, suyun tatlılık-tuzluluk oranı, pH ve sıcaklık gibi faktörlere bağlıdır.

Sağaltım yöntemi	Endikasyonları	Uygulama dozu ve süresi
Ozon	Yumurtaların dezenfeksiyonu	0.5-3 dk süreyle 0.2-1 mg/l
Ozon	Balık patojenleri	3 dk süreyle 0.2-1 mg/l
Ozon	Balık havuzları	En fazla 15 dakikalık uygulama için 0.3 ppm
Ozon	Su yüzeyine alet ve ekipmanların dezenfeksiyonu	30-60 dk süreyle 0.5-1 mg/l
Ozon	Balık havuzları	Günde en fazla 5 saatlik uygulama için 0.1ppm
Ozon	Balık havuzları	Günde en fazla 8 saatlik uygulama için 0.067 ppm

Ozon Gazının Balıklar Üzerindeki Yararlı Etkileri

Balık dışkısı suda amonyak kaynağı olarak önemli rol oynar. Suda 1mg/l konsantrasyonundaki amonyak balıklar için öldürücü dozda toksiktir ve 0.02 mg/l gibi düşük konsantrasyonlarda bile solungaçları tahrip etmesi ve gelişmeyi yavaşlatması gibi olumsuz etkileri vardır.. Yetiştiricilikte sudaki amonyak, amonyum, nitrit ve nitrat değerlerinin sırasıyla 0,02 mg/lt, 1,0 mg/lt, 0,2 mg/lt ve 10mg/lt"ye kadar olması gerekmektedir

Sudaki azot döngüsü, amonyum (NH₄⁺) ® amonyak (NH₃⁺) ® nitrit (NO₂^-) ® nitrat (NO₃^-) şeklinde gerçekleşmektedir. Nitrit balıklar için toksik olmasına rağmen nitrat zehirsizdir. Ozon gazı nitriti nitrata okside eder. Böylece bir bakıma nitrobakterlerin görevini üstlenerek balıklar için toksik olan sudaki nitrit konsantrasyonunu düşürür

Otte ve ark. (1979), balık yetiştiriciliğinde ozon uygulamalarının başarılı bir şekilde kullanılabildiğini, ozon uygulaması sonucunda balıklardaki ortalama büyüme oranının %30 olduğunu ve sudaki nitrit (NO₂^-) ile amonyum (NH₄⁺) konsantrasyonlarının düştüğünü belirtmişlerdir. Aynı araştırıcılar 1 yıl süreyle yaptıkları çalışma sonucunda başlangıçta 1:23 olan balık:su oranının (1 lt suya 43,5 gr balık) ozon uygulaması sonucunda 1:46 (1 lt suya 217g balık) olarak arttığını belirlemişlerdir.

Kategoriler